Αιγαίο: Άμεση ανάγκη προμήθειας νέων υποβρυχίων για το ΠΝ – «Αρχαία» σκάφη το 60% του Στόλου τους

Ο υποβρύχιος πόλεμος στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα είναι ο παράγοντας που, εκτός από την Πολεμική Αεροπορία, θα κρίνει την έκβαση μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης, είτε πρόκειται για ένα από «θερμό» επεισόδιο ή για μια σειρά επεισοδίων με την χρήση όλου του οπλοστασίου των δύο πλευρών.

Η πρόσφατη ολοκλήρωση της ναυπήγησης του τουρκικού υποβρυχίου τύπου 214ΤΝ του Pirireis, του πρώτου εκ των έξι που προγραμματίζονται για ναυπήγηση, σηματοδοτεί έναρξη της ανατροπής της ελληνικής ποιοτικής υπεροχής στα υποβρύχια στην δεκαετία του διανύουμε 

Την ίδια ώρα το ΠΝ ακόμα δεν έχει λύσει το πρόβλημα της έλλειψης των βαρέων τορπιλών και των συστημάτων αντιμέτρων για τα Type 214, όπλα ενεργητικά και παθητικά χωρίς τα οποία στην ουσία δεν μπορεί να αποδώσει χωρίς να τεθεί σε άμεσο κίνδυνο εντοπισμού και καταστροφής από τον εχθρό το σκάφος.

Και βέβαια, η πικρή αλήθεια είναι ότι έξι υποβρύχια των κλάσεων «Γλαυκός» αρχικά και «Ποσειδών» στην συνέχεια, πρέπει να αντικατασταθούν «χθες» και να ναυπηγηθεί ακόμα ένα για να φτάσουμε στον αριθμό «8» σύγχρονων υποβρυχίων που είναι ο αριθμός που προβλέπουν τα επιχειρησιακά σχέδια για ανάπτυξη του υποβρυχιακού Στόλου.

Αρα το ΠΝ χρειάζεται άμεσα τρία νέα υποβρύχια για να αποσύρει συνολικά έξι απαρχαιωμένα.

Το μέλλον του Στόλου των υποβρυχίων και παρά τις μέχρι τώρα προβλέψεις διαγράφεται από άγνωστο έως προβληματικό. Το 2020, η δύναμη των υποβρυχίων του ΠΝ ανέρχεται σε 11 μονάδες.

Εξ αυτών τέσσερις είναι Type 214 (S-120 «Παπανικολής», S-121 «Πιπίνος», S-122 «Ματρώζος» και S-123 «Κατσώνης»),
ένα Type 209/1200 AIP («Ωκεανός»), τρία Type 209/1200 (S-116 «Ποσειδών», S-117 «Αμφιτρίτη», S-119 «Πόντος») και τρία Type 209/1100 (S-111 «Νηρεύς», S-112 «Τρίτων» και S-113 «Πρωτεύς).

Σε ότι αφορά το εκσυγχρονισμένο υποβρύχιο S-118 «Ωκεανός» του προγράμματος «Ποσειδών», αυτό συνίσταται βέβαια στην εγκατάσταση του συστήματος Αναερόβιας πρόωσης (AIP) με δύο μονάδες κυψελών καυσίμου μεμβράνης πολυμερούς ηλεκτρολύτη (PEMFC) ισχύος 120 KW η καθεμία, αυξάνοντας την αυτονομία σε κατάδυση με ταχύτητα 4 κόμβων από 95 σε 362,5 ώρες ή 15 ημέρες περίπου.

Άλλες μετατροπές αφορούν την εγκατάσταση του συστήματος διοίκησης και ελέγχου βολής ISUS 90-46, δυνατότητα υποβρύχιας εκτόξευσης βλημάτων sub-Harpoon (αν και η τελευταία θεωρείται εξαιρετικά απίθανο να χρησιμοποιηθεί), σύστημα ζεύξης δεδομένων Link 11, σύστημα μέτρων υποστήριξης UME-100HN κ.ά.

Το πρόβλημα είναι ότι τα 12 τουρκικά υποβρύχια είναι όλα σύγχρονα ή αναβαθμισμένα και σε αυτά θα προστεθούν τα 6 Type 214TN κλάσης Reis.

Το τουρκικό Ναυτικό διαθέτει 12 υποβρύχια εκ των οποίων τέσσερα είναι 209/1400mod κλάσης Gur, (S357 Gur, S358 Canakkale, S359 Burakreis, S360 Linonu), τέσσερα τύπου 209/1400 κλάσης Preveze (το ομώνυμο S353), SAKARYA, S354 Sakarya, S355 18 Mart και S356 Anafartalr) και τέσσερα τύπου 209/1200 κλάσης ΑΥ (S349 Batiray, S350 Yildiray, S351 Daganay, S352 Dolynay).

Η ένταξη του πρώτου υποβρυχίου του Pirireis στον τουρκικό στόλο αναμένεται σε τρεις μήνες από σήμερα, τον Δεκέμβριο του 2020, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η ναυπήγηση ακόμη τριών υποβρυχίων των TCG Hızır Reis, TCG Murat Reis και TCG Aydın Reis.

Παράλληλα ξεκίνησε η έναρξη της ναυπήγησης του 5ου υποβρυχίου της κλάσης του Seydi ali Reis,ενώ όλα τα υποβρύχια (έξι στον αριθμό) αναμένεται να είναι επιχειρησιακά με το τουρκικό Ναυτικό μέχρι τα τέλη του 2027.

Τα τουρκικά υποβρύχια 214ΤΝ έχουν ελαφρά αυξημένο μήκος κατά 3μ. (68.35 μ.) και μέγιστο εκτόπισμα 2.013 τόνους (για να αποφευχθούν οι κλίσεις που ταλαιπώρησαν το ελληνικό πρόγραμμα) και τουρκικά ηλεκτρονικά.

Επιπρόσθετα, έχουν εγκριθεί δύο προγράμματα εκσυγχρονισμού ένα για δύο υποβρύχια κλάσης ΑΥ, τα Doganay S 351 και Dolunay S-352, και ένα για τα τέσσερα κλάσης 209/1400 Gur.

Από τα παραπάνω φαίνεται πως η περίοδος από το 2020 και μετά θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την ισορροπία στον υποβρυχιακό Στόλο μεταξύ των δύο χωρών, καθώς τότε θα είναι και η περίοδος όπου το ΠΝ να αναγκαστεί να προχωρήσει σε παροπλισμό των παλαιότερων υποβρυχίων του, των τριών τύπου «Ποσειδών» τα οποία να σημειωθεί ότι δεν έχουν περάσει κανένα πρόγραμμα αναβάθμισης από τότε που το πρώτο σκάφος εντάχθηκε σε υπηρεσία το 1979, αλλά και αυτών του τύπου «Γλαύκος».

Τα συγκεκριμένα σκάφη έχουν περάσει σχετικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού μεταξύ του 1991 και του 2000 όταν παραδόθηκε και το τελευταίο από τα τέσσερα, το Υ/Β «Νηρεύς».

Αυτό σημαίνει πως ενώ το τουρκικό Ναυτικό θα αντιπαρατάσσει μέχρι το 2027 16 υποβρύχια εκ οποίων 6 Type 214, 4 GUR, 4 Preveze και δύο εκσυγχρονισμένα Atillay, με τα υπόλοιπα 4 να αποσύρονται καθώς θα εισέρχονται σε υπηρεσία τα Type 214.

Επιπρόσθετα θα πρέπει να γίνει μνεία στο πρόγραμμα των αεροσκαφών ανθυποβρυχιακού πολέμου του τουρκικού Ναυτικού, των 6 αεροσκαφών CN-235 AsuW/ASW –το τελευταίο πρόκειται να παραδοθεί τον ερχόμενο μήνα– τα οποία είναι εξοπλισμένα με το τακτικό Σύστημα Διαχείρισης Μάχης AMASCOS (Airborne MAritime Situation & Control System).

Τόσο τα CN-235 AsuW/ASW όσο και τα ATR-72 ASW αποτελούν θανάσιμο κίνδυνο για τα υποβρύχια του ΠΝ ιδιαίτερα για τα έξι των τύπων 209/1200 και 1100, καθώς αφενός δεν διαθέτουν σύστημα AIP που δεν θα τους επιτρέπει την παραμονή σε κατάδυση για μεγάλο χρονικό διάστημα και αφετέρου ούτε τις επιδόσεις για μεγάλο βάθος κατάδυσης αλλά και απομάκρυνση από την περιοχή εμπλοκής.

Με την παρουσία 10 αεροσκαφών ανθυποβρυχιακού πολέμου να οργώνουν το Αιγαίο αλλά και τον υποθαλάσσιο χώρο του, μαζί με τα τουρκικά σκάφη επιφανείας και τα ελικόπτερα SeaHawk, κάθε αποστολή υποβρυχίου σε μια τόσο κλειστή θάλασσα όπως είναι το Αιγαίο θα είναι απόλυτα παρακινδυνευμένη, πόσο μάλλον εάν τα υποβρύχια αυτά είναι τα τύπου «Γλαύκος» και «Ποσειδών».

Επομένως, ο Στόλος των υποβρυχίων του ΠΝ μόνο ως επαρκής δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.

Αντίθετα, λόγω των εγκληματικών λαθών των πολιτικών ηγεσιών, η Ελλάδα μέχρι το 2023 δεν θα διαθέτει κανένα ΑΦΝΣ αεροσκάφος!

Το πρόγραμμα αναβάθμισης των P-3B Orion, μπορεί να αποδώσει ένα εξαιρετικό αεροσκάφος, το P-3BHN, ίσως το καλύτερο ΑΦΝΣ  της Μεσογείου και της Ευρώπης, αλλά αυτό αργεί ακόμα. Δυστυχώς οι αποφάσεις του 2008, ελήφθησαν το… 2015!

Και πρέπει να ξεκινήσει άμεσα, αμέσως μόλις λήξει η υπόθεση με το πρόγραμμα φρεγατών του ΠΝ, πρέπει να εκκινήσει το πρόγραμμα νέων υποβρυχίων του ΠΝ. Ένα πρόγραμμα που σαφώς θα δείχνει προς την πλευρά της Γερμανίας, για λόγους ομοιοτυπίας, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί και το εξαιρετικό και πολύ ώριμο πλέον, υποβρύχιο Scorpene της Γαλλίας,
 

Σε ότι αφορά το πρόγραμμα συνολικού προϋπολογισμού 105 εκατ. € για 36 νέες τορπίλες αυτό παρουσιάζει έντονη κινητικότητα.

Η γαλλική τορπίλη F21 των 533 χλστ. μοιάζει ιδανικό όπλο και θα μπορούσε να δοθεί ως αντισταθμιστικό στην προμήθεια ή επικοικίαση FREMM ή Belhh@rra.

Αν και ο αριθμός των 36 όπλων, απέχει από τον αριθμό των 51 που σύμφωνα με το ΠΝ εξασφαλίζεται επάρκεια οπλισμού, εντούτοις είναι ένα πρώτο βήμα για την πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση των υποβρυχίων του Στόλου.

H τορπίλη είναι πλήρως συμβατή με το σύστημα διαχείρισης μάχης των Type 214 ISUS 90-15.

Πολλές αποφάσεις στις οποίες αναφερόμαστε θα έπρεπε να είχαν υλοποιηθεί πριν δέκα ή δεκαπέντε χρόνια, όπως οι τορπίλες, το σύστημα αντιμέτρων ή η παραγγελία νέων υποβρυχίων. Η απόπειρα επί υπουργίας Ε.Βενιζέλου στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας για δύο επιπλέον Type 214, παρότι υπεγράφη ως πρόθεση, δεν προχώρησε λόγω του συνολικού προβλήματος με τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.

Αρα η «τρίπα» στο ελληνικό αμυντικό σύστημα «χαίνει» εδώ και πολλά χρόνια και ίσως τώρα την πληρώσουμε ακριβά…