8 Δεκεμβρίου 1914: Ναυμαχία στα Φώκλαντ- Το βρετανικό ναυτικό εκδικείται τους Γερμανούς

Οι Νήσοι Φώκλαντ (που ονομάζονται και Μαλβίνας από τους Αργεντινούς) είναι μια συστάδα νήσων περίπου 280 μίλια ανατολικά από το στενό του Μαγγελάνου στον Ατλαντικό αλλά με όνομα βαρύ στο διάβα της ιστορίας.

Είναι ιδιαίτερα γνωστά νησιά, γιατί στις 2 Απριλίου 1982 η Αργεντινή προσπάθησε αιφνίδια να τα καταλάβει, συναντώντας τη σθεναρή αντίσταση της Βρετανίας, με αποτέλεσμα την απόσυρση των δυνάμεων της Αργεντινής αλλά δεκαετίες νωρίτερα μια άλλη ναυμαχία τα είχε κάνει ήδη γνωστά.

Έτσι σαν σήμερα στις 8 Δεκεμβρίου 1914 κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πόλεμου ναυμαχία μεταξύ μοίρας 2 καταδρομικών μάχης και 5 ελαφρών καταδρομικών του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού και μοίρας 2 θωρακισμένων καταδρομικών και 3 ελαφρών του Γερμανικού στόλου που κατέληξε στην εκμηδένιση της τελευταίας.

Όλα ξεκίνησαν το πρωί της 6ης Δεκεμβρίου όταν ο Σπέε ( Κόμης Μαξιμίλιαν φον Σπέε -Maximilian Reichsgraf von Spee, 22 Ιουνίου 1861 – 8 Δεκεμβρίου 1914- αξιωματικός του Γερμανικού Αυτοκρατορικού Ναυτικού [Kaiserliche Marine], κυρίως γνωστός από τη δράση του ως διοικητής της Μοίρας Ανατολικής Ασίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο),  συζήτησε με τους ανώτερους αξιωματικούς του τους πιθανούς τρόπους αντίδρασης και περαιτέρω πορείας.

Υπήρχαν πληροφορίες για την ύπαρξη βρετανικής ναυτικής δύναμης, όμως ήταν συγκεχυμένες, όσον αφορούσε στην ισχύ της. Τελικά αποφασίστηκε να επιτεθούν τα γερμανικά πλοία στα νησιά Φώκλαντ και να καταστρέψουν τον βρετανικό σταθμό ασυρμάτου/ανεφοδιασμού εκεί.

Έφθασαν στον στόχο τους στις 8 Δεκεμβρίου και τα Gneisenau και Nürnberg ανέλαβαν την επίθεση. Καθώς προσέγγιζαν, είδαν στήλες μαύρου καπνού, αλλά θεώρησαν λανθασμένα πως οι Βρετανοί κατέστρεφαν τα αποθέματα κάρβουνού τους για να μην πέσουν σε γερμανικά χέρια.

Το παλαιό θωρηκτό HMS Canopus ήταν το πρώτο που έβαλε ενάντια στα γερμανικά πλοία, τα οποία αποσύρθηκαν. Παράλληλα ο Sturdee κινητοποίησε τη δύναμη του για να καταδιώξει τους Γερμανούς.

Ο Σπέε συνειδητοποίησε πως θα ήταν αδύνατο να ξεφύγει από τα κατά πολύ ταχύτερα καταδρομικά μάχης του αντιπάλου. Διέταξε τα τρία ελαφρά καταδρομικά του να επιχειρήσουν να διαφύγουν, ενώ ο ίδιος θα επιχειρούσε να καθυστερήσει τα εχθρικά πλοία με τα Scharnhorst και Gneisenau.

Από την άλλη ο Sturdee διέταξε τα δικά του καταδρομικά να καταδιώξουν τα ελαφρά γερμανικά πλοία και ενέπλεξε με τα Invincible and Inflexible τα Scharnhorst και Gneisenau. Τα πλοία του Σπέε αμύνθηκαν ηρωικά απέναντι σε κατά πολύ ισχυρότερους αντιπάλους. Το Scharnhorst κατάφερε μάλιστα να πλήξει το Invincible.

Παρόλα αυτά η βρετανική υπεροπλία έκρινε τη μάχη: μέχρι τις 16:00 το Scharnhorst είχε χτυπηθεί και στις 16:17 ανετράπη και βυθίστηκε αύτανδρο.

Τα Gneisenau, Leipzig και Nürnberg επίσης βυθίστηκαν. Μόνο το Dresden κατάφερε να διαφύγει, αλλά και αυτό το εντόπισε τελικά το Βασιλικό Ναυτικό και το κατέστρεψε.

Η ολοκληρωτική καταστροφή της Μοίρας Ανατολικής Ασίας επέφερε τον θάνατο 2.200 Γερμανών αξιωματικών και ναυτών, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Σπέε και των δύο υιών του που υπηρετούσαν σε πλοία του στολίσκου.

Η νίκη στα Φώκλαντ ήταν η αιματηρή ρεβάνς στην ήττα που είχαν γνωρίσει από τον Σπέε στο Κορονέλ πέντε εβδομάδες πριν.