Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία διεξήγαγε μία από τις μεγαλύτερες αεροπορικές εκστρατείες της τα τελευταία χρόνια κατά του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK).

Η επιχείρηση Claw-Eagle, η οποία ξεκίνησε στα μέσα Ιουνίου, έπληξε περισσότερους από ογδόντα στόχους που εκτείνονται από τα σύνορα του Ιράκ με τη Συρία έως τα σύνορα του Ιράν, περίπου διακόσια μίλια προς την κατεύθυνση ανατολής-δύσης.

Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις δήλωσαν ότι ξεκίνησαν την εκστρατεία λόγω «των αυξημένων επιθέσεων του ΡΚΚ στα σημεία παρατήρησης της Τουρκίας στο Βόρειο Ιράκ». Ωστόσο, η στρατιωτική επιχείρηση θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος της τρέχουσας ευρύτερης πολιτικής της Τουρκίας στη  Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο.

Με την κατάρρευση της «ειρηνευτικής διαδικασίας» στα μέσα του 2015 και την επανάληψη των επιθέσεων του ΡΚΚ, η Άγκυρα ξεκίνησε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης για την εξάλειψη της οργάνωσης. Για το σκοπό αυτό, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις άρχισαν να λαμβάνουν μέτρα για να μεταφέρουν τη γραμμή επαφής από τις νοτιοανατολικές επαρχίες της Τουρκίας στο βόρειο Ιράκ, όπου το PKK διαθέτει δώδεκα στρατόπεδα εκπαίδευσης διάσπαρτα, κυρίως στην οροσειρά του Καντίλ.

Μάλιστα προκειμένου να δημιουργήσει μια προστατευτική ζώνη νότια των τουρκοιρακινών συνόρων, η Τουρκία δημιούργησε δεκατρείς  μόνιμες στρατιωτικές βάσεις και ασφαλτοστρωμένους δρόμους για να μπορεί να μεταφέρει βαρύ εξοπλισμό και θωρακισμένα οχήματα σε αυτές.

Ένα ακόμη πλήγμα για το PKK ήρθε με την αναδιάρθρωση του Τουρκικού Οργανισμού Πληροφοριών (MIT) υπό τον Hakan Fidan.Η MIT δημιούργησε μια έδρα στο Erbil, την πρωτεύουσα της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης (KRG), όπου συγκεντρώνει και επεξεργάζεται πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες του PKK.

Τέτοιες τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας, όπως οι μυστικές υπηρεσίες, οι στρατιωτικές δυνάμεις και η αστυνομία, στο παρελθόν, θα υπέφεραν σε μεγάλο βαθμό από έλλειψη συντονισμού, διότι η καθεμία θα απευθυνόταν σε διάφορους εκπροσώπους του κράτους, καθιστώντας την επεξεργασία πληροφοριών πολύ αναποτελεσματική.

Καθώς η Τουρκία μετατοπίστηκε σε ένα προεδρικό σύστημα το 2018, η ικανότητα συντονισμού αυτών των ιδρυμάτων ασφαλείας αυξήθηκε εκθετικά, ενώ με προεδρικό διάταγμα, η MIT τέθηκε υπό την άμεση δικαιοδοσία του. Αυτή η εναρμόνιση έχει αποδειχθεί αποτελεσματική.

Η Τουρκία άρχισε να εξουδετερώνει τα ανώτερα στελέχη του ΡΚΚ όχι μόνο μέσα στο βόρειο Ιράκ, ιδιαίτερα στα περίφημα κεντρικά γραφεία του ΡΚΚ στα Όρη Καντίλ, αλλά και στη βόρεια Συρία.

Ο συνδυασμός συλλογής πληροφοριών, η ικανότητα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών να εντοπίζουν  στόχους και η χρήση της Πολεμικής Αεροπορίας είχαν ως αποτέλεσμα τη δολοφονία επιφανών μελών του εκτελεστικού συμβουλίου του ΡΚΚ όπως οι Guluzar Tural, Nazife Bilen, Riza Altun, Ismail Ozden, Ali Aktas, Garip Muhammed,

Σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση, στις 27 Μαΐου, τουρκικά  F16 σκότωσαν τον Kasim Engin, το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΡΚΚ, στην περιοχή Άσος, περίπου 111 μίλια νότια του βουνού Καντίλ. Αυτό που κάνει αυτή τη δολοφονία μοναδική είναι ότι όχι μόνο αποκαλύπτει ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας ωθούν το ΡΚΚ βαθύτερα προς τα νότια από τα τουρκικά σύνορα.

Η Τουρκία έχει επίσης αρχίσει να επιτυγχάνει στόχους εντός της περιοχής που ελέγχεται από την Πατριωτική Ένωση Κουρδιστάν (PUK) της φυλής Ταλαμπάνι. Το PUK είναι είναι γνωστό ότι επιδεικνύει εχθρική στάση απέναντι στο Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (KDP) του Μπαρζάνι. Αυτό βοήθησε την Τουρκία να πλησιάσει περισσότερο στο να νικήσει το ΡΚΚ.

Από τις δύο κύριες συνιστώσες της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν του Ιράκ, το KDP είχε στενές σχέσεις με την Τουρκία τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ο πρόεδρος της κουρδικής περιφερειακής κυβέρνησης και ο επικεφαλής του KDP, Nachirvan Barzani, κατήγγειλε την παρουσία του PKK στο Ιράκ ως «παράνομη». Αυτό το ενδοκουρδικό σχίσμα και η απειλή του ΡΚΚ για τους Μπαρζανί επέτρεψαν σε μεγάλο βαθμό την Τουρκία να συνεργαστεί με το KDP, ιδίως για τη δημιουργία ενός περίπλοκου δικτύου συγκέντρωσης πληροφοριών στο βόρειο Ιράκ.

Εκτός από την κουρδική περιφερειακή κυβέρνηση, η Τουρκία έχει λάβει την υποστήριξη από την ιρακινή κυβέρνηση υπό τον νέο πρωθυπουργό Μουσταφά Αλ-Καντίμι. Ο Αλ-Καντίμι είναι γνωστός για τη διαφωνία του για την ιρανική επιρροή στη χώρα του.

Ως «επίδειξη δύναμης» εναντίον του Ιράν, την επόμενη εβδομάδα μετά την  αναρρίχησή της στην εξουσία τον Μάιο, η κυβέρνηση του Αλ-Καντίμι συνέλαβε τους υπέρ-Ιρανούς μαχητές του Thaer Allah που πυροβόλησαν διαδηλωτές στη νότια πλούσια σε πετρέλαιο Basra.

Έτσι είδε την συνεργασία του  με την Τουρκία,  ως ευκαιρία να μειώσει την ιρανική επιρροή στο Ιράκ και να αυξήσει το εμπόριο για να αντισταθμίσει την αποτυχημένη ιρακινή οικονομία. Ο Αλ-Καντίμι αποδείχτηκε τελικά καθοριστικός εταίρος για τον πόλεμο της Άγκυρας εναντίον του ΡΚΚ.

Στις 12 Ιουνίου, τρεις ημέρες πριν από την έναρξη της πρόσφατης επιχείρησης Claw-Eagle της Τουρκίας, ο αρχηγός πληροφοριών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν πραγματοποίησε μυστική επίσκεψη στη Βαγδάτη. Επισημαίνουμε ότι η συνεχώς αυξανόμενη γηγενής αμυντική τεχνολογία της Τουρκίας, ιδιαίτερα στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το υψηλό επίπεδο συντονισμού  καθώς και η υποστήριξη από τις τοπικές δικαιοδοσίες στο Ιράκ έχουν διευκολύνει τον περιορισμό του PKK. Αυτό όμως είναι μόνο ένα μέρος του περιφερειακού παιχνιδιού στην σκακιέρα των τουρκικών συμφερόντων.

Πολλοί στην Άγκυρα είναι πεπεισμένοι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εργάζονταν για να ενώσουν τους Σύρους και τους Ιρακινούς Κούρδους σχηματίζοντας ένα ανεξάρτητο εχθρικό κράτος στα νότια σύνορά του, από το Ιράν έως τη Μεσόγειο Θάλασσα. Ως εκ τούτου, η Τουρκία δεν κάνει διάκριση μεταξύ των Λαϊκών Μονάδων Προστασίας (YPG) στη Συρία και του PKK, αντιμετωπίζοντας τες ως ίδιες.

Ανήσυχη  δε από τα γρήγορα εδαφικά κέρδη της YPG στη Συρία το 2015 και τη διακήρυξη της αυτονομίας, η Τουρκία ξεκίνησε τρεις διασυνοριακές επιχειρήσεις που τελικά αποδιοργάνωσα το YPG και το ώθησαν πιο νότια.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιχείρηση Claw-Eagle στοχεύει επίσης να διαταράξει τη δημιουργία μιας τέτοιας οντότητας, κυρίως εμποδίζοντας τη ροή των πολιτοφυλακών και των όπλων από το βόρειο Ιράκ στο Συριακό YPG.

Τα τουρκικά αεροσκάφη, μεταξύ των πολλών στόχων, έπληξαν το στρατόπεδο εκπαίδευσης του PKK στο Σιντζάρ, μια στρατηγικά τοποθετημένη πόλη στα σύνορα Συρίας-Ιράκ. Το PKK, ανοίγοντας μια εμπορική οδό μεταξύ Καντίλ και YPG, βλέπει το Σιντζάρ ως την τοποθεσία με τη δυνατότητα να σπάσει τον περικύκλωση του KDP -Τουρκίας στη Συρία και το Ιράκ.

Για το Ιράν, το Σιντζάρ είναι ένα σημαντικό μέρος του δρόμου εφοδιασμού με όπλα και πολιτοφύλακες μεταξύ της Τεχεράνης και των αντιπροσώπων της στη Συρία και τον Λίβανο. Ο Μπράιαν Χουκ, ο σημερινός Ειδικός Εκπρόσωπος των ΗΠΑ για το Ιράν, δήλωσε: «Αξιόπιστες αναφορές δείχνουν ότι το Ιράν μεταφέρει βαλλιστικούς πυραύλους σε ομάδες σιιτών πολιτοφυλακών στο Ιράκ».

Ο Paul Davis, πρώην αναλυτής του Πενταγώνου και τώρα ανώτερος συνεργάτης του Πανεπιστημίου Soran εξήγησε ότι «με τους αντιπροσώπους του να ελέγχουν την περιοχή Σιντζάρ, το Ιράν αποκτά επιλογές και ευελιξία. Ο έλεγχος μιας τέτοιας στρατηγικής περιοχής αυξάνει τη φονικότητα και το βεληνεκές των πυραύλων », προσθέτοντας ότι« οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στην περιοχή θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν στόχο τέτοιων επιθέσεων.»

Το Ιράν υπήρξε ανέκαθεν σημείο  αναφοράς στην πάλη της Τουρκίας ενάντια στο PKK με την αμφισημία του για συνεργασία. Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σόγλου δήλωσε ότι «περίπου εκατό τρομοκράτες του ΡΚΚ βρίσκονται στο Νταμπάτ του Ιράν, κοντά στην Τουρκία, πράγμα που αποτελεί πραγματικό κίνδυνο».

Τελικά, η Τουρκία με την Επιχείρηση Claw-Eagle θέλει να καταδείξει ότι ο Τουρκικός Στρατός έχει φτάσει σε ένα σημείο όπου θα μπορούσε να στείλει πολλά μαχητικά F16 πάνω από τη Λιβύη, να εκτελέσει παράλληλα ναυτικές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας στη Μεσόγειο, ενώ ταυτόχρονα  να διεξάγει μια σειρά μαζικών αεροπορικών και επίγειων προσβολών κατά του PKK σε μεγάλες περιοχές του βόρειου Ιράκ.

Αυτό είναι ένα σαφές μήνυμα που θέλει η Τουρκία να στείλει προς την αντι-τουρκική ομάδα χωρών (Γαλλία, Ελλάδα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Αίγυπτος) στην Ανατολική Μεσόγειο.

Με αυτήν τη συνολική δυναμική της  Τουρκίας, θα πρέπει να περιμένουμε μια πιο αποφασιστική τουρκική «παρέμβαση» στη Λιβύη, το Ιράκ και τη Συρία.

Το εύρος της προσπάθειας της Τουρκίας θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από το πώς χειρίζεται η Άγκυρα τη Μόσχα και την Ουάσιγκτον αλλά και την ΕΕ  η οποία διπλωματικά μέχρι στιγμής, προσπαθεί να σταματήσει τα χειρότερα  του τουρκικού αναθεωρητισμού σε Αιγαίο και ΝΑ Μεσόγειο.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ