Η Αρκτική νέο “πεδίο μάχης” – Η αντιπαράθεση των δυνάμεων ΗΠΑ-Ρωσίας [βίντεο]

Σε μια πρόσφατη εξέλιξη επί του θέματος, ο Αλεξέι Κοντόροβιτς, διευθυντής του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Γεωλογίας και Γεωφυσικής της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, δήλωσε ότι τα αποθέματα της Αρκτικής ανέρχονται σε σχεδόν 100 δισ. τόνους καυσίμου- αντίστοιχα αυτών της δυτικής Σιβηρίας.

Όπως επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Al Jazeera, η Αρκτική θεωρείται ότι περιέχει το 1/4 των πετρελαϊκών αποθεμάτων του κόσμου που δεν έχουν εντοπιστεί ακόμα, το 30% του φυσικού αερίου, καθώς και διαμάντια, χρυσό και σίδηρο- και ως εκ τούτου αποτελεί το «θέατρο» μίας έντονης αντιπαράθεσης όσον αφορά στο ποιοι έχουν δικαιώματα εκμετάλλευσης ποιων εκτάσεων. 

Σε αυτήν εμπλέκονται οι ΗΠΑ, η Ρωσία, ο Καναδάς, η Δανία, η Νορβηγία και η Ισλανδία, που εγείρουν αξιώσεις.

Τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ρωσία, παραδοσιακοί γεωπολιτικοί αντίπαλοι και «γείτονες» στην Αρκτική, αναπτύσσουν όλο και περισσότερες δυνάμεις στην περιοχή. Ωστόσο, οι προσεγγίσεις είναι διαφορετικές: Όπως αναφέρεται σε σχετική ανάλυση του Reuters, οι Ρώσοι κυριαρχούν στην επιφάνεια του ωκεανού, χάρη στον παγοθραυστικό στόλο στον οποίο επενδύει η Μόσχα, ενώ οι Αμερικανοί διαθέτουν υπεροπλία κάτω από τα κύματα, με την ισχυρή δύναμη υποβρυχίων του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού. Και οι δύο χώρες εκπαιδεύουν δυνάμεις εξειδικευμένες σε επιχειρήσεις στην Αρκτική, ενώ η Ουάσινγκτον αναπτύσσει μια δύναμη κρούσης για τον Βορρά, με stealth μαχητικά.

Οι διαφορετικές αυτές προσεγγίσεις ανάγονται σε στρατηγικές που πάνε πίσω δεκαετίες: Η Μόσχα επέλεξε να επενδύσει σε παγοθραυστικά για τα αρκτικά σύνορά της, ενώ η Ουάσινγκτον εξέλισσε τον υποβρύχιο στόλο και τις αεροπορικές της δυνάμεις, που είναι ούτως ή άλλως χρήσιμες και εκτός των πολικών ζωνών.

Επίσης, πρόσφατα ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι θα επιδιωχθεί η ναυπήγηση περισσότερων παγοθραυστικών (επί της παρούσης η αμερικανική ακτοφυλακή έχει τρία και αμερικανικές εταιρείες άλλα δύο), ωστόσο και πάλι οι ΗΠΑ θα βρίσκονται πολύ πίσω από τη Ρωσία σε αυτή την κατηγορία: Η ρωσική κυβέρνηση έχει 22 παγοθραυστικά, ενώ ρωσικές εταιρείες άλλα 19, με 11 να είναι υπό κατασκευή.

Αυτό θα έδινε στη Μόσχα (που ούτως ή άλλως έχει να καλύψει μεγαλύτερη περιοχή από τις ΗΠΑ)μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα συγκέντρωσης δυνάμεων σε περίπτωση σύγκρουσης στην Αρκτική, καθώς θα άνοιγαν πολύ πιο γρήγορα διαύλους για τα ρωσικά πολεμικά από ό,τι θα μπορούσε να το κάνει το Πεντάγωνο για τα δικά του σκάφη.

Από την άλλη πλευρά, η αμερικανική στρατηγική για την Αρκτική, όπως προαναφέρθηκε, βασίζεται κυρίως στα υποβρύχια: Οι ΗΠΑ διαθέτουν 41 πυρηνοκίνητα υποβρύχια- κυνηγούς τα οποία είναι ικανά να επιχειρούν κάτω από τους πάγους, ενώ οι Ρώσοι έχουν 25. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κλάση Seawolf (3 σκάφη συνολικά) είναι ειδικά σχεδιασμένη για επιχειρήσεις στην Αρκτική.

Όσον αφορά σε επιχειρήσεις επί του πάγου, τα πράγματα είναι μάλλον ίσα, με τις ΗΠΑ να έχουν τρεις ταξιαρχίες στην Αλάσκα, η καθεμία με περίπου 3.000 στρατιώτες: Η μία αλεξιπτωτιστών, η άλλη με τεθωρακισμένα Stryker και η άλλη με δυνάμεις αναγνώρισης, με οκτώ αεροσκάφη C-17 που εδρεύουν στην Αλάσκα να αναλαμβάνουν τα καθήκοντα μεταφοράς και ανάπτυξης.

Η ρωσική δύναμη είναι μάλλον μικρότερη, με δύο ταξιαρχίες με τεθωρακισμένα οχήματα, ωστόσο υφίσταται το πλεονέκτημα των συχνών εκπαιδευτικών αποστολών στην Αρκτική από άλλες μονάδες, εκτός της «κανονικής» δύναμης της Αρκτικής- ειδικότερα αλεξιπτωτιστές με τα αεροσκάφη τους. 

Στον αέρα της Αρκτικής, η Ρωσία έχει αποδείξει ότι μπορεί να έχει επαρκή παρουσία, ωστόσο οι ΗΠΑ φαίνονται να έχουν το πλεονέκτημα, με ιπτάμενα ραντάρ Ε-3 και τρεις μοίρες μαχητικών στην Αλάσκα, εκ των οποίων οι δύο είναι εξοπλισμένες με υπερσύγχρονα F-22- και αναμένεται εντός των ετών περαιτέρω ενίσχυση με F-35, που θα προστεθούν στα υπάρχοντα F-16 που υπάρχουν στην περιοχή.