ΠΑ: C-390 ή C-130J; – Ποιο προσφέρει περισσότερα ως μέσο τακτικό μεταφορικό αεροσκάφος

Η άφιξη στην Αθήνα πολυμελούς αμερικανικής αντιπροσωπείας προκειμένου να έχουν επαφές με την ελληνική πλευρά για την αγορά μεταφορικών αεροσκαφών C-130J σηματοδοτεί την έναρξη μιας μακράς και δαπανηρής διαδικασίας.

Η ΠΑ θέλει νέο μεταφορικό αεροσκάφος για ευνόητους λόγους: Τα υπάρχοντα C-130H/B δεν είναι σε θέση να προσφέρουν αξιόπιστο μεταφορικό έργο.

Το μέγα πρόβλημα για την αγορά σε πρώτη φάση 4 C-130J με πιθανότητα ακόμη δύο είναι το κόστος. Αυτό ανέρχεται για 6 αεροσκάφη συν ότι επιπλέον συμφωνηθεί, στα 1,5 δισ.$.

Η ΠΑ θα επιχειρήσει να μειώσει το κόστος, το οποίο όμως είναι λίγο έως πολύ ανελαστικό. Αυτό μπορεί να γίνει με την μη τοποθέτηση ορισμένων «συστημάτων»  στα αεροσκάφη, τα οποία θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε δεύτερο χρόνο. Τα αεροσκάφη κοστολογούνται από 120 έως 140 εκατ. $ ανά μονάδα κάτι που σημαίνει πως εάν η ΠΑ αποφασίσει την παραγγελία 4 αεροσκαφών το κόστος θα ανέλθει στα 560 εκατ. $.

Το ΥΠΕΘΑ έχει φαίνεται καταλήξει στην αγορά ελικοφόρων  turboprop αεροσκαφών, εμμένοντας στο C-130. Δεν έχει εξεταστεί όμως η πιθανότητα αγορά πιο σύγχρονων turbofan αεροσκαφών  με το ίδιο κόστος.

Αυστρία, Ουγγαρία, Ολλανδία, Πορτογαλία  και Τσεχία αφού εξέτασαν εξονυχιστικά τις επιδόσεις του C-130 και του πλέον σύγχρονου μεταφορικού του EMBRAER C-390 κατέληξαν στην αγορά του δεύτερου. Πρόκειται για απόλυτα αντικειμενικές αξιολογήσεις στις οποίες αποδείχθηκε ότι το έργο που προσφέρει το C-390 είναι ανώτερο αυτού του C-130J.

Οι παραπάνω αγορές αποτέλεσαν  ένα ισχυρό  «κτύπημα» για την Lockheed Martin η οποία υπολόγιζε, θεωρούσε ότι το C-390 δεν είναι κίνδυνος για τις δικές της εξαγωγές, σε δικές της «περιοχές». Αποδείχθηκε λάθος.

Στην ελληνική περίπτωση δεν έγινε τέτοια αξιολόγηση.

Δεν μπορούμε επομένως να γνωρίζουμε ποια θα ήταν τα αποτελέσματα αυτής και τι θα γινόταν εάν το C-390 έβγαινε πρώτο στην αξιολόγηση, όπως θα ήταν και το πιο πιθανό.

Η παραγγελία της Αυστρίας για ίδιο αριθμό αεροσκαφών (4) είναι ύψους λίγο πάνω από τα 500 εκατ. $ με την τιμή του κάθε αεροσκάφους μεταξύ 139 και 160 εκατ.$.

Η ΠΑ «τρέχει»  σε μονόδρομο θέλοντας να πάρει πάση θυσία μια έκδοση του C-130, χωρίς να έχει εξετάσει εναλλακτικές.

Ποιο και γιατί

Η EMBRAER  πιστεύει ότι το αεροσκάφος της με την  οπισθοκλινή  πτέρυγα  κάνει το C-390 το πιο αποτελεσματικό στην αγορά. Σύμφωνα με την EMBRAER, ένας στόλος έξι C-390 που πετούν σε απόσταση 2.500 χλμ.  μετ’ επιστροφής είναι σε θέση να παραδώσουν  500 τόνους φορτίου και 1.000 επιβαίνοντες σε λιγότερο από δύο ημέρες. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι είναι 40% ταχύτερο από το C-130J.

Το C-390 έρχεται επίσης με το χαμηλότερο κόστος κύκλου ζωής στην αγορά μεσαίων μεταφορικών , λέει η EMBRAER. Πολλά από αυτά προέρχονται από συστήματα και τεχνογνωσία που έχουν ενσωματωθεί στις στρατιωτικές μεταφορές από τις εμπορικές αεροπορικές εφαρμογές  του Βραζιλιάνου κατασκευαστή, όπως ο κινητήρας V2500-E5 της IAE και ο ProLine Fusion Avionics από την Collins.

Από την πλευρά της, η  Lockheed Martin, δεν διαφωνεί για τα πλεονεκτήματα της ταχύτητας και του υψομέτρου του C-390.

Υποστηρίζει  όμως ότι αυτές οι δυνατότητες είναι άσχετες.

Όπως λέει η αμερικανική εταιρεία οι περισσότεροι πελάτες θέλουν ένα αεροσκάφος τακτικών μεταφορών  που να μπορεί να πετά χαμηλά, αργά και βαριά – χαρακτηριστικά που απαιτούν στροβιλοκινητήρα.

«Τα χαρακτηριστικά αυτά  είναι απλώς η φυσική πίσω από την αποστολή που σε οδηγεί πραγματικά σε ένα τετρακινητήριο, με στροβιλοκινητήρα, αεροσκάφος με ευθείες πτέρυγες», λέει η εταιρεία.

«Το πλεονέκτημα ενός turboprop σε ένα C-130 είναι ότι είναι ένας κινητήρας σταθερής ταχύτητας. Απλώς αλλάζετς το βήμα της προπέλας για να αποκτήσεις  περισσότερη ώθηση», λέει εκπρόσωπος της εταιρείας.

Η LM λέει ότι οι κινητήρες  turbofan – όπως το C-390 – δεν μπορούν να συμβαδίσουν λόγω του επιπλέον χρόνου που χρειάζεται για να αποδώσουν ώση (spool-up).

Και αυτό είναι σημαντικό για την απογείωση  από μικρούς διαδρόμους, ή  όταν το αεροσκάφος χρησιμοποιείται σε ρόλο αεροπυρόσβεσης  ή να αποφεύγει εχθρικά πυρά από το έδαφος.

«Χρειάζεσαι ώθηση για να ανέβεις. Χρειάζεσαι ώθηση για να στρίψεις απότομα και να διατηρήσεις την ταχύτητα.  Όποιος μπορεί να το κάνει πιο γρήγορα, θα είναι και ο πιο ευέλικτος».

Η EMBRAER αντιτείνει ότι το C-390 είναι κάτι παραπάνω από ικανό να διατηρεί χαμηλές ταχύτητες, χάρη στο προηγμένο σύστημα fly-by-wire και του μεγάλου εκπετάσματος πτέρυγες.

Επισημαίνει δε, ότι μπορεί να πραγματοποιήσει ανεφοδιασμό ελικοπτέρων κατά την πτήση στους 120kt. Αυτό είναι ένα κατόρθωμα για το οποίο η Airbus αγωνίστηκε για χρόνια για να το πετύχει με το A400M, γι’ αυτό ακόμη περισσότερο τα εύσημα στους Βραζιλιάνους.

Η Lockheed Martin δεν δέχεται αυτούς τους ισχυρισμούς λέγοντας  ότι ένας turbofan είναι πιο  ευάλωτος στους χωμάτινους διαδρόμους προσγείωσης (σ.σ. αλλά πόσοι υπάρχουν τέτοιοι σήμερα;) εάν αναρροφηθούν στους κινητήρες του, ειδικά όταν χρησιμοποιείται ανάστροφη ώθηση.

Από την πλευρά της, η EMBRAER λέει ότι αυτό είναι άσχετο λόγω του ύψους που είναι τοποθετημένοι οι κινητήρες  στο αεροσκάφος.

Παράλληλα, επικρίνει τη διαμόρφωση του στροβιλοκινητήρα της Lockheed Martin λέγοντας ότι οι έλικες από σύνθετα υλικά έξι λεπίδων που βρίσκονται στο C-130J είναι πολύ δαπανηροί  στην αντικατάστασή τους εάν πάθουν κάποια ζημιά.

Παράλληλα το C-390  χρησιμοποιεί μόνο δύο κινητήρες εμπορίου, έναντι των τεσσάρων κινητήρων στροβιλοκινητήρα, οπότε η συντήρησή του θα είναι σημαντικά φθηνότερη.

Στα επιχειρησιακά η EMBRAER επισημαίνει ότι σε μια αποστολή έρευνας και διάσωσης με τυπική ακτίνα 1.250 ναυτικών μιλίων, ένα C-390 θα μπορούσε να καλύψει την απόσταση δύο ώρες γρηγορότερα ακόμη και από το ταχύτερο στροβιλοελικοφόρο.

Γενικότερα το C-390 προβάλλει ως βέλτιστη λύση για τις αερομεταφορές του μελλοντικού επιχειρησιακού πεδίου. Μην λησμονούμε ότι τα αεροσκάφη που θέλει να παραγγείλει τώρα η ΠΑ και θα πάρει στην καλύτερη περίπτωση σε 3 χρόνια θα πρέπει να παραμείνουν σε υπηρεσία για τουλάχιστον 35 χρόνια.

Πως θα έχει διαμορφωθεί τότε το επιχειρησιακό πεδίο των τακτικών στρατιωτικών και μη πολεμικών μεταφορών. Και πόσο το C-130J που θέλει να αποκτήσει σχεδόν φανατικά θα μπορεί τότε να ανταποκρίνεται στις επιχειρησιακές προκλήσεις; .

C390

Μέγιστο φορτίο  26 τόνοι

Μέγιστη ταχύτητα       988 χ.α.ω.

Κινητήρες  2 turbofan

Επιχειρησιακό υψόμετρο    11.000 μ.

Μήκος χώρου φορτίου        18,5 μ. συν την ράμπα

Εμβέλεια   5.820 χλμ.(με 14 τόνους φορτίου)

Αλεξιπτωτιστές    66

 C-130J      

Μέγιστο φορτίο  19 τόνοι

Μέγιστη ταχύτητα 670 χ.α.ω.

Κινητήρες 4 turboprop

Επιχειρησιακό υψόμετρο  8.500 μ.

Μήκος χώρου φορτίου 12,50 μ.

Εμβέλεια 3.300 χλμ. (με 19 τόνους φορτίου)

Αλεξιπτωτιστές  64